princenhage.net

750 jaar Martinusparochie

De Martinusparochie (geloofsgemeenschap van de Nazarethparochie) heeft oude papieren. De bossen, akkers en beemden van het gebied behoorden in de middeleeuwen tot de goederen van de Abdij van Thorn. In 1261 werd door de Abdis van Thorn in het gebied een aantal parochies opgericht, waaronder Mertersem of Hage. Dit Hage (vanaf de 18e eeuw Princenhage geheten) omvatte het gebied van het huidige Breda-West, Haagse Beemden, Prinsenbeek, Liesbosch en Effen. Van het eerste kerkgebouw weten we niets, behalve dat het in 1407 is afgebrand. Aan het einde van de 15e eeuw werd begonnen met de bouw van de huidige Martinuskerk. Achter de oude kerk bouwde men in laat Gotische stijl het koor en het transept van de kerk.

Periode 1560-1873
Lang heeft men niet kunnen genieten van de prachtige, rijkversierde kerk. Het werden woelige tijden: de Beeldenstorm, de tachtigjarige oorlog met daarin de belegeringen van Breda. Telkens weer vernielingen en herstel. In 1800 werd de Martinuskerk weer aan de katholieken teruggegeven. Naar de smaak van de tijd werd de Martinuskerk ingericht met altaren en ornamenten in barokke en neo-classisitische stijl. Een blikseminslag, gevolgd door een grote brand, legde in augustus 1873 alles in de as: de muren bleven overeind maar de rest brandde totaal uit.

Periode 1874 – 1960
Architect P.H.J. Cuypers krijgt de opdracht en onder leiding van zijn leerling J.J. van Langelaar worden herstel en restauratie ten uitvoer gebracht. De kerk wordt dan in neogotische stijl opgetrokken. Dit betekende zowel wat het interieur betreft als voor de buitenkant een aanzienlijke gedaanteverandering. De toren
krijgt bij deze gelegenheid zijn bekende hoge spits en de vier zo karakteristieke hoektorentjes. Aan de zuidzijde van het koor wordt de sacristie gesitueerd, terwijl in diezelfde tijd aan de noordzijde een kapel wordt aangebouwd. Er komen negen nieuwe gebrandschilderde ramen vooraan in de kerk (priesterkoor), een kleurrijke beschildering en een veelheid aan beelden en altaren. In de jaren tussen 1922 en 1960, ging verder met de verfraaiing van de kerk door toevoeging van grote gebrandschilderde ramen in transept en zijgang.

Periode 1960-1994
Oorlogsschade en natuurlijk verval maakten rond 1960 een grondige restauratie noodzakelijk. Naar het oordeel van Monumentenzorg is het gebouw toen van veel neogotiek ontdaan: de kerk werd helder wit en de overvloed aan beelden verdween.

Een zijkapel werd gesloopt, altaar en doopvont verplaatst en de schoonheid van gewelven en zuilen geaccentueerd. Een gedeelte van de preekstoel wordt als een luifel boven de doopvont gehangen. In 1985 werd begonnen aan de restauratie van de ramen in de zijgangen van de kerk. Restauratie van de gebrandschilderde ramen van het priesterkoor en van de transepten is in de jaren 1991-1993 gerealiseerd. In deze periode heeft de kerk van binnen en van buiten een grondige restauratie ondergaan. Bij deze laatste restauratie zijn de engelen en de beelden van de preekstoel weer terug in de kerk gekomen, zo ook de retabelheiligen van het Bernardusaltaar en het beeld van de heilige Lucia. De toren is in 1994 gereed gekomen. De oude Martinuskerk is op het einde van de 20e eeuw in al haar luister hersteld.

Een korte samenvatting van de 750 jaar geschiedenis van de Martinuskerk, waaruit blijkt dat de Martinuskerk, het dorp Princenhage en de bewoners door de eeuwen heen veel hebben meegemaakt en dat er steeds werd gewerkt om de kerk te herbouwen en te herstellen. Dankzij al die initiatieven kunnen wij nu met trots het 750 jaar Martinuskerk vieren. Bij dit wel heel bijzondere jubileum zal in 2011 op diverse momenten worden stilgestaan in de Nazarethparochie en geloofsgemeenschap H. Martinus. Het programma is in voorbereiding, de activiteiten moeten nog worden uitgewerkt en vorm krijgen. U wordt hierover natuurlijk geïnformeerd en actuele informatie kunt u steeds vinden op de website van de Nazarethparochie.

Overige nieuwsberichten